pulmonary fibrosis

Η πνευμονική ίνωση είναι μια προοδευτικά εξελισσόμενη νόσος, που χαρακτηρίζεται από πολλαπλασιασμό των ινοβλαστών  και εναποθέσεις κολλαγόνου στην εξωκυττάρια θεμέλια ουσία των πνευμόνων.

H διαφοροποίηση των ινοβλαστών των πνευμόνων προς μυοϊνοβλάστες, που προκαλείται από τον μετασχηματικό παράγοντα-β [Transforming Growth Factor-β (TGF-β)] είναι το σμβάν, που είναι κλειδί στην παθογένεση της πνευμονικής ίνωσης [1]. 

Επακόλουθο της ανάπτυξης ινωδωτικών αλλαγών στην αρχιτεκτονική δομή του πνεύμονος είναι η ελάττωση της ανταλλαγής των αναπνευστικών αερίων και της ενδοτικότητας των πνευμόνων [2].

Ο μέσος χρόνος επιβίωσης των ασθενών που πάσχουν από ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση κυμαίνεται μεταξύ των 2-5 ετών. Η θεραπεία της νόσου ήταν και είναι η υποστηρικτική, ήτοι χορηγούνται αντιφλεγμονώδεις παράγοντες, όπως το κορτικοστεροειδές πρεδνιζόνη και ποικίλοι ανοσοτροποποιητικοί παράγοντες. Αυτά τα θεραπευτικά σχήματα έχουν μέτρια αποτελεσματικότητα, ενώ τα χρησιμοποιούμενα φάρμακα συνοδεύονται από σημαντικές παρενέργειες [3-5].

Σήμερα έχουν εγκριθεί αντιινωτικά φάρμακα, όπως η πιρφενιδόνη και νιντεντανίμπη (nintedanib) για τη θεραπεία της ιδιοπαθούς πνευμονικής ίνωσης, τα οποία βελτιώνουν τη λειτουργία των πνευμόνων γύρω στο ≥10%, σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο [6].

Η χορήγηση πιρφενιδόνης  παρατείνει το χρόνο ζωής των πασχόντων στα  8.72 (7.65-10.15) έτη,  ενώ οι θεραπευόμενοι με την υποστηρικτική θεραπεία παρατείνουν τη ζωή τους στα  6.24 (5.38-7.18) [7].

Μόνον η μεταμόσχευση πνεύμονος παρέχει τη μοναδική πιθανότητα εξασφάλισης μεγαλύτερης παράτασης της ζωής των ασθενών  με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση [2].

Η αντιινωτική δράση της κουρκουμίνης στην ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση

Η   πολυφαινόλη  κουρκουμίνη, που αποτελεί το κύριο συστατικό του ριζώματος του φυτού κουρκουμάς,  διαθέτει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Έχει βρεθεί ότι, όταν η κουρκουμίνη χορηγείται σε ποντίκια, στα οποία  προκλήθηκε πνευμονική ίνωση με μπλεομυκίνη, επέδειξαν σημαντική ελάττωση της φλεγμονής των πνευμόνων και αντιπολλαπλασιαστική δραστηριότητα στους ινοβλάστες, καθώς και παρέμβαση στη σημτοδοτική οδό TGF-β1 [8].

Τα παραπάνω ευρήματα της ευεργετικής  δράσης της κουρκουμίνης στην πειραματική πνευμονική ίνωση  σε πειραματόζωα έχουν επιβεβαιωθεί και με έρευνες που έχουν γίνει και και σε διάφορα άλλα εργαστήρια [9-11]

Παρά τούτο, δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί ο ακριβής μηχανισμός της ευεργετικής δράσης της κουρκουμίνης στην πνευμονική ίνωση.

Ο Dongwei Zhang και οι συνεργάτες (2011) απέδειξαν  ότι η κουρκουμίνη ασκεί αντιινωτικά αποτελέσματα στην πειραματική πνευμονική ίνωση που προκλήθηκε με μπλεομυκίνη που σχετίζονται με την υπερέκφραση των καθεψινών Κ και L , καθώς επίσης και επί ανθρωπίνων ινοβλαστών.

Στην παραπάνω μελέτη βρέθηκε ότι, η κουρκουμίνη αυξάνει την έκφραση των καθεψινών Κ και L στους πνεύμονες, πράγμα που επηρεάζει τη συμπεριφορά των ινοβλαστών των πνευμόνων, η οποία  αφορά  το ρυθμό της μετανάστευσης, πολλαπλασιασμού και απόπτωσής τους, καθώς και της έκφρασης του  TGF-β1 των πνευμόνων ποντικού και των ανθρωπίνων κυττάρων ινοβλαστών (HFL-1 cells). 

Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα φάρμακα που διεγείρουν τη δράση των καθεψινών, όπως η κουρκουμίνη θα μπορούσαν να είναι επωφελή στη θεραπεία της πνευμονικής ίνωσης [12]. 

Η κουρκουμίνη είναι μια πολυδύναμη ουσία με  πολλαπλές ιδιότητες και ευεργετικά αποτελέσματα στην ανθρώπινη υγεία. Στις ιδιότητές της  κουρκουμίνης  περιλαμβάνεται η αντιφλεγμονώδης, αντιοξειδωτική, καρκινοπροληπτική, αντικαρκινική, αντιμεταστατική και ανοσοτροποποιητική, που έχουν αποδειχθεί σε καλλιέργειες κυττάρων,  πειραματόζωα και με κλινικές μελέτες.

Η χορήγηση κουρκουμίνης σε δόση 500mg τρεις φορές την ημέρα σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, οι οποίοι ή δεν ανέχθηκαν ή απέφυγαν τη συμβατική θεραπεία, επέδειξε σημαντική θεραπευτική αξία, χωρίς να προκληθούν παρενέργειες [13].
 
Ο περιορισμός της χρησιμοποίησης της φυσικής σκόνης κουρκουμίνης σε ανθρώπινες παθολογικές καταστάσεις οφείλεται στην πτωχή απορροφητικότητα και  βιοδιαθεσιμότητα της. Για να προκληθούν συγκεντρώσεις φυσικής κουρκουμίνης κλινικής αποτελεσματικότητας, θα πρέπει να παίρνει κανείς καθημερινά 5-12 γραμμάρια κουρκουμίνης από το στόμα. Αυτή η δοσολογά όμως, μπορεί να προκαλέσει ενοχλητικές γαστρεντερικές διαταραχές.

Αυτό το εμπόδιο ξεπεράστηκα μετά την επινόηση της υγρής διαλυτοποιημένης μικκυλιακής κουρκουμίνης NovaSOL®Curcumin, που κυκλοφορεί ως συμπλήρωμα διατροφής με την ονομασία  Curcugkel.

Αποδείχτηκε ότι η μορφή αυτή κουρκουμίνης [Curcugkel] έχει εξαιρετική απορροφητικότητα από το έντερο και πολύ αυξημένη βιοδιαθεσιμότητα, η οποία βρέθηκε ότι είναι μεγαλύτερη  18.500% από αυτήν που έχει η απλή φυσική σκόνη κουρκουμίνης [13]. 

Πιο απλά, παίρνοντας μια κάψουλα Curcugkel από το στόμα ανιχνεύονται επίπεδα ελεύθερης κουρκουμίνης στο αίμα όλο το εικοσιτετράωρο. Ενώ αυτό δεν συμβαίνει με την απλή σκόνη κουρκουμίνης, η οποία μετά από 3 ώρες από τη λήψη της σχεδόν δεν ανιχνεύεται στον ορό του αίματος. Μια κάψουλα Curcugkel ισοδυναμεί με 16 κάψουλες φυσικής σκόνης κουρκουμίνης των 500mg.